رویکرد ادبی - تفسیری مجمع البیان

Authors

مرتضی ایروانی

abstract

بازکاوی روش طبرسی در برخورد با دانش نحو و چگونگی کار بست آن در تفسیر »مجمع البیان« است. شیخ طبرسی به عنوان یک مفسّر، مانند هر پژوهنده ای که در تعامل با دانش مورد پژوهش خود از روش و متد ویژه ای پیروی می کند، روش خاصی در زمینه نحو، در تفسیر مجمع البیان در پیش گرفته است. نویسنده، نخست، شیوه ترتیب مطالب تفسیر مجمع البیان و جایگاه اعراب، نحو و لغت در این تفسیر را مشخص می کند و از فراوانی بحث های نحوی در مجمع البیان و تحلیل شیوه جمله های قرآنی و تأثیر نحو و اعراب واژگان و جمله ها در فرآیند تفسیر و استفاده از حدیث برای شاهد مثال بر خلاف سایر نحویان یاد می کند. نویسنده، در شخصیّت شناسی طبرسی از تعدد نقل اقوال در تفسیر مجمع البیان و انصاف و اعتدال شیخ در نقد اقوال مخالفان مذهبی و کلامی خویش و نیز رویکرد مذهبی وی در اعراب و تفسیر پاره ای از آیات، سخن گفته است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

روش تفسیری مجمع البیان

 تفسیر مجمع‌البیان که در دوره گذار از روش تفسیر نقلى به تحلیلى، سامان یافته، نقطه پیوند اسلوب قدیم و جدید و در شمار اندک تفسیرهایى است که داراى اسلوب، سیاق عالمانه و مکانت علمى همه زمانى مى‌باشد. پژوهنده، در آغاز، تفسیر نامبرده را بلند آوازه‌ترین تفسیر از میان تفسیرهاى سه‌گانه شیخ طبرسى مى‌شمارد که اگر چه از تفسیرهاى معاصر و پیش از خود چون »الکشاف« و به ویژه »التبیان« شیخ طوسى الهام گرفته اما ب...

full text

روش تفسیری مجمع البیان

تفسیر مجمع البیان که در دوره گذار از روش تفسیر نقلی به تحلیلی، سامان یافته، نقطه پیوند اسلوب قدیم و جدید و در شمار اندک تفسیرهایی است که دارای اسلوب، سیاق عالمانه و مکانت علمی همه زمانی می باشد. پژوهنده، در آغاز، تفسیر نامبرده را بلند آوازه ترین تفسیر از میان تفسیرهای سه گانه شیخ طبرسی می شمارد که اگر چه از تفسیرهای معاصر و پیش از خود چون »الکشاف« و به ویژه »التبیان« شیخ طوسی الهام گرفته اما بر...

full text

رویکرد ادبى - تفسیرى مجمع البیان

 بازکاوى روش طبرسى در برخورد با دانش نحو و چگونگى کار بست آن در تفسیر »مجمع البیان« است. شیخ طبرسى به عنوان یک مفسّر، مانند هر پژوهنده‌اى که در تعامل با دانش مورد پژوهش خود از روش و متد ویژه‌اى پیروى مى‌کند، روش خاصى در زمینه نحو، در تفسیر مجمع البیان در پیش گرفته است. نویسنده، نخست، شیوه ترتیب مطالب تفسیر مجمع البیان و جایگاه اعراب، نحو و لغت در این تفسیر را مشخص مى‌کند و از فراوانى بحث‌هاى نحو...

full text

شناخت رویکرد تقریبی طبرسی در مجمع البیان با تخریج احادیث تفسیری سوره یوسف

مجمع البیان لعلوم القرآن، تألیف فضل بن حسن طبرسی (د 548ق)، یکی از برجسته‌ترین تفاسیر شیعی است که از اوایل سال 530 تا اواخر سال 536ق و طی مدت هفت سال، نوشته شده است. اغلب روایات این تفسیر، بدون سند کامل و بدون اشاره‌ به مرجع اصلی آنها نقل شده است. این حالت، در ظاهر ممکن است در احادیث کتاب، خدشه وارد کند و بخش مهمی از اعتبار احادیث را که به سند وابسته است، از بین ببرد. در این مقاله، تمام...

full text

شناخت رویکرد تقریبی طبرسی در مجمع البیان با تخریج احادیث تفسیری سوره یوسف

مجمع البیان لعلوم القرآن، تألیف فضل بن حسن طبرسی (د 548ق)، یکی از برجسته ترین تفاسیر شیعی است که از اوایل سال 530 تا اواخر سال 536ق و طی مدت هفت سال، نوشته شده است. اغلب روایات این تفسیر، بدون سند کامل و بدون اشاره­ به مرجع اصلی آنها نقل شده است. این حالت، در ظاهر ممکن است در احادیث کتاب، خدشه وارد کند و بخش مهمی از اعتبار احادیث را که به سند وابسته است، از بین ببرد. در این مقاله، تمام روایات ت...

full text

بررسی تفسیری حبط عمل درآیه 65 زمر با تاکید بر تفسیر مجمع البیان

حبط اعمال یکی از موضوعات مهم کلامی است که در آیات قرآن از جمله آیه شریفه «لَئِنْ أ‌َشْرَکْتَ لَیَحْبَطَنَّ عَمَلُکَ» به‌کار رفته است. در این آیه که خطاب به پیامبر اکرم’ و پیامبران پیشین است، شرک به عنوان عامل حبط عمل معرفی شده است. امکان شرک و حبط شدن عمل پیامبران و ناسازگاری آن با عصمت یکی از چالش‌های پیش‌روی متکلمان و مفسران بوده است. در رویکرد امامیه احباط مورد نظر معتزله باطل است، از این‌رو حبط به‌کار رفته در...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
فصلنامه علمی پژوهشی پژوهشهای قرآنی

جلد ۸، شماره ۲۹-۳۰، صفحات ۱۰۴-۱۲۵

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023